CÁC TỔ CHỨC NHÂN QUYỀN KÊU GỌI LHQ HỔ TRỢ BLOGGER BỊ GIAM LÊ QUỐC QUÂN
CÁC TỔ CHỨC NHÂN QUYỀN KÊU GỌI LHQ HỔ TRỢ BLOGGER BỊ GIAM LÊ QUỐC QUÂN
Ngày 15/3/ 2013 |EVA GALPERIN – the Electronic Frontier Foundation (EFF) – Ngày 27/12/2012, nhà hoạt động kiêm blogger nổi tiếng Lê Quốc Quân bị nhà cầm quyền Việt Nam bắt giam tuỳ tiện khi ông đang đưa con gái đến trường. Vụ bắt giữ này là diễn biến cực điểm sau nhiều năm liên tục ông bị theo dõi và sách nhiễu vì những bài viết sâu rộng về nhân quyền, đa nguyên chính trị và tự do tôn giáo mà ông dành cho BBC, các tờ báo mạng, hay đăng trên blog của mình.
Với tư cách một luật sư, Lê Quốc Quân từng đại diện cho nhiều nạn nhân bị vi phạm nhân quyền, song ông đã bị đuổi ra khỏi luật sư đoàn năm 2007 do bị nghi ngờ tham gia vào các “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền”. Bất chấp những đe doạ đó, ông vẫn tiếp tục các hoạt động bảo vệ nhân quyền và kết quả là ông đã bị bắt một số lần kể từ đấy. Tháng 8/2012, ông phải nhập viện sau khi bị một số tên côn đồ giấu mặt đánh đập dã man ngay gần nhà mình – vụ tấn công mà nhà chức trách Việt Nam đã không điều tra.
Sau lần bị bắt mới nhất, Lê Quốc Quân bị giam giữ trong tình trạng cách ly với bên ngoài tại Trại giam Số 1 (trại giam Hoả Lò), quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, và mới chỉ được gặp luật sư 2 lần. Vụ xét xử vẫn chưa được ấn định ngày, và những báo cáo về vụ tuyệt thực kéo dài 15 ngày, vốn khiến ông bị suy yếu, đã làm dấy lên những quan ngại về tình hình sức khoẻ của ông.
Vụ bắt giữ Lê Quốc Quân là một phần trong chiến dịch trấn áp đang diễn ra mà chính phủ CSVN nhằm vào các nhà hoạt động, các nhà bất đồng chính kiến và các blogger. Hàng chục nhân vật nổi bật đã bị bắt giam kể từ cuối năm 2011 đến nay. Tháng 1/2013, trong một vụ việc với quy mô lớn chưa từng thấy, 17 blogger bị đưa ra xét xử cùng lúc; họ bị truy tố theo Điều 79 (“các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”) của Bộ Luật Hình sự nước CHXHCN Việt Nam. Các cáo buộc bao gồm: tham gia các cuộc hội thảo về an ninh mạng; viết và liên quan đến các bài viết phê phán chính phủ CSVN; kêu gọi phản đối ôn hoà và đa nguyên chính trị; và cấu kết với Đảng Việt Tân. Sau hai ngày xét xử, một toà án ở Vinh đã kết tội cả 14 bị cáo. 13 nhà hoạt động và blogger bị tuyên án tù từ 3 đến 13 năm. Một bị cáo (Nguyễn Đặng Vĩnh Phúc) bị tuyên phạt 3 năm tù treo có điều kiện, điều khiến anh dễ bị bắt lại. Ba nhà hoạt động bị truy tố – Nguyễn Xuân Kim, Thái Văn Tự và Lê Sỹ Sáng – đã đào thoát ra nước ngoài trước khi vụ xét xử diễn ra và Bộ Công an đã phát lệnh truy nã.
Lệnh bắt giam Lê Quốc Quân lưu ý ông bị tạm giam theo Điều 161 của Bộ Luật Hình sự năm 1999, liên quan đến tội trốn thuế. Những cáo buộc như “trốn thuế” và “gian lận thuế” thường được chính quyền Việt Nam sử dụng hòng bịt miệng những người chỉ trích. Một trong những thành viên sáng lập của CLB Nhà báo Tự do ở Việt Nam, Nguyễn Văn Hải (còn gọi là Điếu Cày), bị bắt năm 2008 và bị truy tố về tội gian lận thuế, được nhìn nhận rộng rãi như là một cái cớ thiếu cơ sở nhằm trừng phạt ông vì đã đăng lên blog những bài viết phê phán chính sách thoả hiệp của Việt Nam với người láng giềng phương Bắc, Trung Quốc, cũng như các hoạt động chính trị của ông. Ông hoàn tất án tù vào tháng 10/2010 song ngay lập tức bị bắt lại với các cáo buộc “tuyên truyền chống phá nhà nước”.
Tổ chức Electronic Frontier Foundation (Quỹ Mặt trận Điện tử – EFF) gia nhập liên minh đa thành phần của các tổ chức nhân quyền (trong đó có The Media Legal Defence Initiative, Reporters Without Borders, và Article 19) nhằm yêu cầu Báo cáo viên Đặc biệt của Liên Hợp Quốc chuyên trách về tự do ngôn luận, các nhà bảo về nhân quyền và tự do lập hội tiến hành can thiệp khẩn cấp với nhà cầm quyền Việt Nam về trường hợp Lê Quốc Quốc. Trong bản kiến nghị chi tiết, chúng tôi khẳng định rằng (i) Lê Quốc Quân đang bị truy bức vì những hoạt động hợp pháp của mình là viết blog và cổ suý cho nhân quyền, điều này vi phạm quyền tự do ngôn luận và quyền tự do lập hội, và (ii) Việt Nam đã vi phạm trắng trợn các nguyên tắc trong Tuyên ngôn LHQ về Người Bảo vệ Nhân quyền (UN Declaration on Human Rights Defenders).
Ngoài ra, chúng tôi còn gửi một bản kiến nghị song song tới Nhóm Đặc trách về Giam giữ Tuỳ tiện của LHQ (UN Working Group on Arbitrary Detention), yêu cầu cơ quan này chính thức tuyên bố vụ bắt giữ Lê Quốc Quân là tuỳ tiện và đòi trả tự do ngay lập tức cho ông.
Trong một bức thư viết một thời gian ngắn trước khi bị bắt, Lê Quốc Quân thổ lộ:
Tôi tin tưởng sâu sắc rằng cái ngày mà chúng ta được sống trong một xã hội tự do và thực sự dân chủ sẽ đến. Một ngày mà mọi người dân Việt Nam đều được công khai thể hiện quan điểm của mình, với quyền mưu cầu hạnh phúc và thành công trên Tổ quốc Việt Nam thân yêu này.
Đây không phải là những ý kiến khiến người ta cần phải bắt bất kỳ ai đó vào tù. Chúng tôi hy vọng rằng Báo cáo viên Đặc biệt của LHQ và Nhóm Đặc trách về Giam giữ Tuỳ tiện của LHQ sẽ hành động nhanh chóng nhằm góp tiếng nói vào dàn đồng ca lên án sự bất công này và kêu gọi trả tự do cho Lê Quốc Quân.
Lê Anh Hùng (Defend the Defenders)
.gif))
RFA-Đài Á Châu Tự Do
VOA-Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ
Đài BBC Việt Ngữ